21 Juli 2024

NAPAORU DIRINA, I DO SIPATIMBOON LUKAS 18: 9-14

 

Topik: “NAPAORU DIRINA, I DO SIPATIMBOON” LUKAS 18: 9-14

Patujolo ni Turpuk:

Ulaon ni si Lukas songon sahalak pangobati manang tabib di zamanna, tontu berpengaruh do i tu corak ni Injil nasinurathonna. Sada ciri khas ni Injil Lukas ima mambaritahon Barita Nauli tu angka na marsahit, na so mardihadiha, nadiasinghon, manang dohononma tu masyarakat kalangan bawah na hurang diparrohahon (Masyarakat Marginal / orang pinggiran). Barita las ni roha (Euangelion) nasinurathon ni si Lukas mambaritahon taringot tu Tuhan Jesus laho pararathon Barita Nauli sian Debata tu angka na pogos marhitehite parumpamaan (parabole). Tongon di bagasan turpuk on dipangke Tuhan Jesus do perumpamaan dina laho mangajarhon taringot tu haserepon ni roha dohot ginjang ni roha huhut pangkhorhonna tarlumobima I di adopan ni Debata.

Hatorangan ni Turpuk:

            Ayat 9: tu halak na mangkaposi dirina, mandok na tigor nasida, angka na marhu ni roha di dongan, ninna ma”. Di bagasan turpuk on ditujuhon do hata i tu Halak Parise, na manganggap dirina sandiri na sintong, mandok dirina sintong, ujungna gabe leas rohana mida halak. Dietong dirina sandiri halak na bonar, ai ndang dirimpu nasida sada hasalaan do ginjang ni roha jala ndang mananda diri.

            Ayat 10: “Halak Parise do na sada, sijalo beo na sada nari”. Dua keadaan na maralo (kontradiksi) do na pinatuduhon di bagasan umpama on. Halak Parise tarbarita do alani ngolu peribadatan nasida di bagas Joro, jala jotjot mamparsoalhon tentang agama dohot angka pantangan, sedangkan angka sijalo beo manang balasting naung ‘dicap’ manang ditandai masyarakat umum do na maralo tu ruhut ni hajahudion jala dietong do nasida songon halak pardosa.

            Ayat 11-12: dipatuduhon halak Parise i do dirina, sian sikapna na jongjong dirgak tandana percaya diri manganggap dirina sintong. Huhut mandok “Mauliate ma ahu tu Ho, ale Debata, ala so dos ahu dohot halak na leban, angka panamun, pargeduk, pangalangkup manang songon sijalo beo an.” Di bagasan tangiangna i, dirajumi ibana nunga tingkos ngoluna, sabalikna halak na asing gabe diparoaroa. Denggan do nian mangulahon angka na denggan, alai ndang ingkon gabe ginjang ni roha i tarlumobi mangasahon dohot mangeahon angka naung niulana huhut mandok: “Dua hali saminggu ahu marpuasa jala huparsampulu do saluhutna na huomo.” Sian segi roha, pingkiran, parange dohot panghataion sai ditonjolhon halak Parise i do dirina.

            Ayat 13-14: perbandingan na tung mansai dao do anggo halak si jalo Beo on sian halak Parise i. Mandaodao do ibana jongjong; gari manaili dompak ginjang, ndang barani. Ianggo halak si Jalo beo on ditanda do dirina, ndang pola adong nadipangasahon ibana tu Tuhan Debata. Ndang pola dipaboa ibana angka pambahenanna manang haburjuonna, alai kesadaran diri dohot haserepon ni roha do na adong di ibana. Di sikap napinatuduhon ni si Jalo beo i; ditompuk ma andorana huhut mandok: Asi roham, ale Debata, di ahu pardosa on!. Ndang pola godang gaya ni si Jalo beo i, alai sian i nunga tarida serep ni rohana huhut mangasahon holan ala asi ni roha ni Tuhan Debata do umbahen hipas hita di portibi on jala holan Tuhan Debata do na boi manesa dosa ni jolma manisia. Ndang adong jolma na boi manesa dosana sandiri marhite pangalahona dohot haburjuonna, alai holan ala asi ni roha ni Debata (Sola Gratia) do tutu.

            Ayat 15:  Penilaian na sasintonga ima sian Tuhan Debata. Di adopan ni Tuhan Jesus naumsintong do anggo halak si Jalo beo i, Ai sipaoruon do ganup na patimbo dirina; alai na paoru dirina, i do sipatimboon!. Ima dampak ni dua pangalaho i, manang ise na patimbohon dirina: sombong, takabur gabe madabu do nasida, alai manang ise na patoruhon rohana ido patimboon ni Debata.

Refleksi:

            Laos gabe pengajaran (Didake) ma i tu halak na porsea, tarlumobi ma i taringot tu kehidupan bergereja. Halak na mangihuthon Tuhan Debata, ingkon marserep ni roha di adopan ni jolma, apalagi di adopan ni Debata. Denggan do halak na ringgas maribadah, na burju pangalahona, marpuasa dohot mangalehon pelean manang perpuluhanna, alai unang lupa marserep ni roha tarlumobi di adopan ni Debata. Molo tung pe tarulahon jolma angka ulaon na denggan di tonga-tonga ni Huria, asa diulahon ma i di bagasan tulus ni roha; ndang pola mangeahi aha naung dibahen tu bagas Joro. Angka ulaon na boi tarulahon ni jolma, unang gabe manonjolhon i tu ginjang ni roha, huasona sandiri alai tapangasahon ma Tuhan Debata di bagasan ngolu on. Hurang do dengganni paboaboahon angka na binahen di tonga ni Huria, molo gabe kesombongan dohot kekuasaan, alai molo di bagasan serep ni roha ido halomoan ni Debata.

            Hasintongan na tutu ima sian Tuhan Jahowa, alani i porlu do manat angka halak na porsea asa unang madabu tu kesombongan rohani (arrogance of faith). Nian nunga denggan na binahen ni halak Parise nangkin, alai na mambahen madabu ima kesombonganna sandiri. Dirajumi ibana do nunga denggan ibana, sabalikna halak gabe diparoaroa. Hape sian pingkiranna sandiri do i, anggo di adopan ni Debata halak halak na umsintong ima si Jalo beo i. Hasintongan ni ngolu on ndang boi dinilai sian sada hal, alai godang pertimbangan dinalaho mangida sada hasintongan. Sijalo beo i mananda dirina, serep rohana, jala mangasahon Tuhan Debata di bagasan ngoluna.

Habisuhon ni Debata mangatasi hamaloon dohot logika ni jolma. Na patimbohon diri, ido sipatoruon, alai halak na paoru dirina, ido sipatimboon. Amen

 

Tidak ada komentar:

Posting Komentar