04 Desember 2023

NDANG JADI MANIMBIL SIAN DEBATA

NDANG JADI MANIMBIL SIAN DEBATA

I. Patujolo

Buku 2 Musa (Keluaran/Exodus) ima buku na gumodang marisihon pardalanan ni bangso Israel haruar sian tano Misir laho bongot tu tano Kanaan. Godang do na masa di bagasan pardalanan ni Bangso i, alai di bagasan turpuk on dipaboa do na hea masa ima panimbilon ni Bangso Israel sian Tuhan Debata laho marsomba tu debata sileban di bagasan rupa lombu mas. Di bagasan pardalanan sian Misir tu tano Kanaan nunga godang halongangan na pinatupa ni Tuhan Debata, alai tongtong bangso na pinillitNa i madabu tu bagasan dosa marhite na manimbil sian Debata.

 

II. Hatorangan

Ay. 1-4: di bagasan turpuk on dipaboa dipangido bangso i tu si Aron (haha ni si Musa) asa dipatupa ‘debata na tarida’ di nasida. Hatiha i si Musa tongon manjalo Patik ni Debata di dolok Sinai, dihilala bangso i tung leleng do si Musa tuat sian dolok i diuduti muse hurang hasabaron nasida laho paimahon si Musa gabe didoknasida ma tu si Aron asa patupahon debata na boi diida nasida songon naung somal dibereng nasida uju di Misir na marsomba tu angka patung. Gira do dipatupanasida laho mambahen sisombaon i, dipapungunasida ma angka sere na adong di nasida be, laos dibahen ma i gabe patung lombu sian sere jala patung i ma dihatindanghon naung manogihon nasida ruar sian tano Misir.

Ay. 5-6: dung i dipatupa patung ni lombu sere i, martingting ma si Aron mandok “marsogot ma ari raya di Jahowa” alai hasalaanna dipatupa nasida do patupahon pelean situtungon, pelean hamauliateon, marmanganan dohot marminuman, manontori laho manomba debata sileban nakking.

Ay. 7-10: Muruk ma Tuhan Jahowa jala disuru ma si Musa laho tuat ai nunga marroha mago bangso i. Debata na gok holong boi muruk jala marrimas ala ni hatakkangon ni jolma (bdk. Jesaya 54: 8) jala rimas ni Debata na marsigorgor boi do paragehon manisia songon na masa di tungki ni si Noak.

Ay.11-13: martuani do tongtong bisuk si Musa laho marhuraja (melunakkan hati) ni Jahowa. Berupaya si Musa laho palombakhon roha ni Tuhan Debata asa marpamuati mida bangso Israel, ai bangso na pinillitNa do i,  na tinogihonNa ruar sian tano Misir. Didok si Musa asa ingoton ni Jahowa ma si Abraham, Isak dohot Jakob naung manjalo padan ni Debata gabe bangso na bolon.

Ay. 14: Jadi marpamuati ma roha ni Jahowa taringot tu hinamago naung nilumbahonNa na naeng bahenonNa tu bangsoNa. Taida ma diujung ni ganup sarita hangoluan adong sangkap haluaon.

 

III. Sipahusorhusoron

1. Tau Mandok Mauliate tu Debata. Marhite turpuktaon dipatuduhon do ia bangso Israel hurang tau mandok mauliate (bersyukur) tu Debata. Nunga pola dipanghilalahonnasida secara langsung angka pambahenan ni Debata, jala gok halongangan na masa di bagasan pardalanannasida ruar sian tano Misir alai pintor hatop do muse nasida manimbil sian Tuhan Debata. Di bagasan ngolu hakristenon ringkot  laho mananda jala manghamauliatehon pambahenan ni Debata. Molo ndang adong rasa syukur di bagasan hadirion ni jolma, gabe hira na marisuang do angka pambahenan ni Debata tu ibana sandiri. Tudosanna saribu pambahenan ni Debata alai diparsoada. Hamauliateon ni rohanta tudos do i songon pangait ni dirinta tu angka na binahen ni Debata.

2. Satia tu Debata. Dilehon Debata do patikNa tu jolma dalan laho mangaturhon hangoluan ni jolma lam tu dengganna suang songoni nang hubungan ni jolma tu Debata. Dihirim do sian ganup hita asa porsea jala satia tu Debata. Secara tidak langsung taruji do hasatiaon ni bangso Israel di tingki leleng si Musa tuat sian dolok Sinai. Taruji do muse haporseaonta di tingki na masa ndang sai torus na pinangido ni rohanta gabe saut. Ingkon sabar jala boi manjalo na masa di tingki na masa i ndang sai hombar tu na pinangido ni rohanta, sotung gabe tartuktuk manang madabu manang mago haporseaonta tu Debata uju ro angka na masa na so pinangido ni rohanta hape ingkon saut i hombar tu sangkap ni Debata.

3. Ndang jadi Manimbil Sian Debata. Patik Parjolo sahat tu patik paopathon secara khusus mangondolhon holong ni roha tu Debata. di bagasan ni patik i diarahon do hita holan manomba Tuhan Debata jala ndang jadi adong sisombaon na asing. Di lapatan ni patik sai diondolhon do “Ingkon umbiar rohanta tu Debata….”, “jala holong rohanta di Debata” laho mangarahon hita ia pamusaton ni ngolu ima haporseaon tu Debata. ndang adong na boi manggontihon Debata isarana angka benda laho sisombaon (dinamisme), manang angka tondi sisombaon (animisme) songon angka sipele begu. Alai tutu lobi manat muse di partingkian sisaonari tung pe ndang maralahon sipele begu secara langsung saonari on, boi tubu do muse rupa-rupa pangajarion na mangaliluhon jolma manimbil sian Debata. Dijou hita asa manongtong holan tu Tuhan Debata.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar